Hơi thở là điều căn bản nhất của sự sống, nhưng ít ai nhận ra rằng chúng ta đều thở một cách vô thức và không đúng kỹ thuật. Trong y học cổ truyền phương Đông và các nghiên cứu khoa học hiện đại, thở đúng kỹ thuật được xem là nền tảng của dưỡng sinh và là phương pháp chăm sóc sức khỏe hiệu quả mà mỗi người đều có thể thực hành. Đồng thời, hơi thở không chỉ đơn giản là việc hít vào và thở ra để duy trì sự sống, mà còn là “cầu nối” giữa thân thể và tâm trí, là cách điều hòa khí huyết, cân bằng âm dương và nuôi dưỡng chính khí. Người xưa thường nói: “Tinh – Khí – Thần” là ba báu vật của con người, trong đó Khí là yếu tố quan trọng, mà nguồn cung cấp khí chính là hơi thở. Vậy vai trò của thở đúng kỹ thuật trong dưỡng sinh và chăm sóc sức khỏe là gì cùng Kalin Spa tìm hiểu nhé.
1. Thở đúng kỹ thuật là gì?
Thở đúng (thường gọi là “phúc tức” là thở bụng hoặc thở bằng cơ hoành) có những đặc điểm sau:
– Hít vào: bụng phình ra (cơ hoành hạ xuống, dung tích lồng ngực tăng tối đa)
– Thở ra: bụng hóp lại (cơ hoành nâng lên, đẩy hết khí cặn)
– Thở chậm, sâu, đều, nhẹ nhàng, qua mũi (trừ một số bài tập đặc biệt)
– Tâm yên tĩnh, ý dẫn khí (ý thức theo dõi hơi thở)
Ngược lại, thở ngực nông, nhanh, loạn nhịp (thường gặp ở người căng thẳng, ngồi làm việc lâu) chỉ sử dụng 20–30% dung tích phổi, dễ gây thiếu oxy mô, ứ đọng CO₂ và làm rối loạn hệ thần kinh tự chủ.
Thở đúng kỹ thuật là gì?
2. Tại sao thở đúng lại quan trọng trong dưỡng sinh?
2.1. Kích hoạt cơ hoành, tăng dung tích phổi và trao đổi khí
Phần lớn mọi người thở nông, chỉ sử dụng 1/3 dung tích phổi. Thở đúng kỹ thuật, đặc biệt là thở bụng (thở bằng cơ hoành) giúp:
• Mở rộng phổi tốt hơn, hấp thụ nhiều oxy hơn.
• Tăng thải CO₂, giảm tình trạng mệt mỏi, uể oải.
• Cải thiện tuần hoàn máu đến não và toàn cơ thể.
Việc này đặc biệt quan trọng trong dưỡng sinh, mục đích là kéo dài tuổi thọ, duy trì năng lượng và sự minh mẫn.
2.2. Khơi thông khí huyết nguyên lý cốt lõi của dưỡng sinh phương Đông
Theo quan niệm Đông y: “Khí hành thì huyết hành, khí trệ thì huyết ứ”.
Hơi thở chính là phương tiện di chuyển khí trong kinh mạch. Thở sâu, chậm, đều sẽ giúp:
• Giảm ứ trệ ở vùng ngực, bụng.
• Tăng cường lưu thông khí huyết toàn thân.
• Cải thiện chức năng của lục phủ ngũ tạng.
Nhờ đó, cơ thể vận hành nhịp nhàng, ít bệnh vặt và phục hồi nhanh hơn.
2.3. Giảm stress và ổn định tinh thần
Nghiên cứu hiện đại cho thấy thở sâu kích hoạt hệ thần kinh đối giao cảm mang lại:
• Giảm lo âu, căng thẳng.
• Điều hòa nhịp tim, huyết áp.
• Tăng khả năng tập trung và chất lượng giấc ngủ.
Trong dưỡng sinh, hơi thở được xem như điểm neo tâm trí, giúp người tập mở rộng sự tỉnh thức, giảm tạp niệm và nuôi dưỡng sự an yên nội tâm.
Giảm stress và ổn định tinh thần
2.4. Hỗ trợ chức năng tiêu hóa và giải độc
Khi thở bằng cơ hoành, vùng bụng được massage tự nhiên:
• Kích thích tiêu hóa tốt hơn.
• Cải thiện nhu động ruột, giảm đầy hơi, táo bón.
• Tăng cường chức năng gan, thận thông qua việc cải thiện lưu thông máu.
Điều này giải thích vì sao nhiều bài tập dưỡng sinh luôn yêu cầu “thở sâu, mềm bụng”.
2.5. Nuôi dưỡng sức sống và làm chậm lão hóa
Thở đúng kỹ thuật giúp:
• Tăng oxy hóa tế bào, giảm tổn thương do gốc tự do.
• Cải thiện làm lành mô, tái tạo tế bào.
• Cân bằng nội tiết tố, yếu tố quan trọng trong chống lão hóa.
Đối với người trung niên và cao tuổi, hơi thở đúng kỹ thuật là liệu pháp bảo dưỡng sức khỏe an toàn, tự nhiên và hiệu quả lâu dài.
3. Một số bài tập thở đơn giản ai cũng có thể thực hiện
- Thở bụng cơ bản (Phúc tức pháp)
Ngồi hoặc nằm thoải mái, tay phải đặt lên bụng, tay trái đặt lên ngực.
– Hít vào chậm bằng mũi (đếm 4–6 giây), chỉ để bụng phình, ngực gần như không động.
– Nín thở nhẹ 1–2 giây.
– Thở ra từ từ bằng mũi (đếm 6–8 giây), bụng hóp lại.
– Lặp lại 10–20 nhịp, ngày 3–5 lần.
Thở bụng cơ bản
- Thở 4-7-8
– Hít vào bằng mũi đếm 4.
– Nín thở đếm 7.
– Thở ra bằng miệng (phà nhẹ) đếm 8.
– Rất hiệu quả để giảm căng thẳng và dễ ngủ.
Thở 4-7-8
- Thở bật âm “Há” (Lục tự quyết – đông y)
– Đứng thẳng, hai chân rộng bằng vai.
– Hít sâu bằng mũi, đồng thời hai tay từ dưới đưa lên cao.
– Thở ra mạnh bằng miệng, phát âm “HÁAAAAA”, đồng thời hai tay đẩy mạnh xuống trước.
– Giúp thông kinh lạc, thải độc phế.
4. Lợi ích thực tế khi duy trì thở đúng mỗi ngày
4.1. Với người làm việc nhiều, căng thẳng
• Giảm đau đầu, mất ngủ.
• Tăng tập trung và năng lượng.
• Giảm nguy cơ rối loạn lo âu.
4.2. Với người cao tuổi
• Tăng dung tích phổi, giảm khó thở.
• Cải thiện tiêu hóa, giấc ngủ.
• Giảm đau nhức và tê bì do tuần hoàn kém.
4.3. Với người tập thể dục, yoga, dưỡng sinh
• Tăng hiệu suất tập luyện.
• Giảm chấn thương.
• Tăng cảm giác dẻo dai và sự kết nối giữa tâm và thân.
Với người tập thể dục, yoga, dưỡng sinh
4.4. Với phụ nữ chăm sóc sức khỏe và nội tiết
• Giảm stress yếu tố hàng đầu gây rối loạn nội tiết.
• Tăng tuần hoàn vùng bụng dưới, hỗ trợ tử cung và buồng trứng.
• Giúp da sáng hơn nhờ tăng oxy cho tế bào.
Thở đúng kỹ thuật là một trong những phương pháp dưỡng sinh đơn giản nhất nhưng hiệu quả nhất mà mỗi người đều có thể thực hành mọi lúc, mọi nơi. Không cần thiết bị, không tốn kém, chỉ cần sự chú ý và kiên trì, chúng ta có thể cải thiện đáng kể sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Trong cuộc sống hiện đại đầy áp lực, việc trở về với hơi thở, lắng nghe và điều chỉnh nhịp thở của mình không chỉ là cách chăm sóc sức khỏe mà còn là cách giúp tìm lại sự cân bằng nội tâm. Hãy bắt đầu từ hôm nay, dành vài phút mỗi ngày để thở đúng cách, và bạn sẽ dần nhận ra những thay đổi tích cực trong cơ thể và tâm trí của mình.
TÌM HIỂU THÊM:
Khó khăn khi xoay đầu có thể là dấu hiệu của vấn đề gì?
Chải thông kinh lạc có tác dụng như thế nào đối với hệ thần kinh?
Thông tin liên hệ
CN 1: 20 Điện Biên Phủ, Phường Đa Kao, Quận 1, TPHCM
Hotline: 0973 633 203 – 0967 927 627
Giờ hoạt động: 8h30 – 21h00
Xem thêm địa chỉ các chi nhánh quận khác: TẠI ĐÂY
Leave a reply